Jak pełnienie roli mentorki w programie Dare IT pozytywnie wpłynęło na moje umiejętności jako projektantki?

W tym artykule chciałabym podkreślić korzyści płynące z bycia mentorką i mam nadzieję, że zachęcę więcej doświadczonych projektantek do dołączenia do społeczności Dare IT. Na początku słowem wstępu opowiem o mojej motywacji związanej z wzięciem udziału w programie. 

We wrześniu 2022 roku otrzymałam e-maila, w którym dowiedziałam się, że zostałam przyjęta do programu mentoringowego Dare IT w charakterze mentorki na ścieżce UI. Zdecydowałam się na uczestnictwo w programie, wierząc, że kobiety potrzebują wsparcia w branży IT. W artykule 70+ Women In Technology Statistics (2023), który jest streszczeniem danych statystycznych z takich źródeł jak: Statista, Builtin, CNBC wynika, że zaledwie 26,7% pracowniczek branży technologicznej to kobiety. Co więcej, odsetek reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych, na poziomie C-suite, jest jeszcze bardziej niekorzystny, sięgając zaledwie 10%. To alarmujące dane, które rzucają światło na nierówności, z jakimi kobiety borykają się w sektorze IT. W mojej pracy sama obserwuję ten trend, większość pracowników, z którymi mam styczność to mężczyźni. Angażując się w Dare IT, chciałam przyczynić się do zmiany tej sytuacji. Jako mentorka udzielałam wsparcia mojej mentee, dzieliłam się doświadczeniem oraz wiedzą. Dzięki temu moja mentee dostała swoją pierwszą pracę w IT, a ja czułam ogromną satysfakcję z osiągniętego celu.

"Discendo Discimus" to łacińska fraza, która tłumaczy się na "ucząc innych, uczymy się sami". Możliwe jest, że pochodzi ona od Seneki Młodszego (ok. 4 p.n.e. – 65 r. n.e.). W swoich Listach do Luciliusa (Księga I, list 7, sekcja 8) napisał: "Homines dum docent discunt", co można przetłumaczyć jako "Ludzie uczą się, kiedy uczą innych". W tym kontekście warto przyjrzeć się psychologicznemu zjawisku znanemu jako Protégé Effect. Jest to efekt opisujący sytuację, gdy osoba nauczająca korzysta z procesu nauczania równie mocno, jeśli nie mocniej, niż osoba ucząca się. Na przykład mentorka, przygotowując się do sesji mentoringowej, może tworzyć prezentacje lub streszczenia, co pozwala jej lepiej zorganizować i przemyśleć materiał. Podczas spotkań może także być zachęcana do odpowiedzi na trudne pytania mentee, co zmusza ją do głębszego zastanowienia się nad tematem. W rezultacie, te aktywne metody uczenia się, takie jak tworzenie planu nauki czy poszukiwanie odpowiedzi na skomplikowane pytania, prowadzą do głębszego przyswojenia wiedzy przez mentorkę. Osobiście doświadczyłem tego efektu. Przygotowując się do każdego spotkania z mentee, musiałem pogłębiać swoją wiedzę w obszarach, które do tej pory uważałem za dobrze znane. Z każdym pytaniem od mentee zdawałem sobie sprawę, jak wiele jeszcze mogę się nauczyć. Rola mentorki sprawiła, że moje zrozumienie tematów związanych z projektowaniem UI i UX  stało się bardziej kompletne i dogłębne.

Mentoring pomógł mi stać się lepszą projektantką UX. Projektowanie UX nie ogranicza się jedynie do skutecznego rozwiązywania problemów, ale również obejmuje kreowanie pozytywnych doświadczeń, zrozumienie potrzeb użytkowników, przewidywanie ich zachowań oraz tworzenie intuicyjnych i angażujących interakcji. Musiałam lepiej zrozumieć moją mentee, żeby pomóc jej rozwiązać jej problem, motywować ją i osiągnąć cel. W trakcie naszych rozmów zdałam sobie sprawę, że mentoring, podobnie jak projektowanie UX, wymaga głębszego zrozumienia człowieka. Nasze dyskusje nie były ograniczone tylko do technik i koncepcji związanych z projektowaniem interfejsu czy doświadczeniem użytkownika. Starałam się  lepiej zrozumieć potrzeby i aspiracje mojej mentee. Wymagało to ode mnie otworzenia się na jej punkt widzenia, uczenia się o niej i jej projekcie.

W trakcie mentoringu doskonaliłam umiejętność empatii. Empatia jest kluczowym narzędziem w procesie mentoringu. Pozwala na głębokie zrozumienie potrzeb, wyzwań i aspiracji osoby, której się pomaga. Empatia pozwalała mi nie tylko słuchać, ale naprawdę słyszeć to, co moja mentee mówiła. Zamiast podpowiadać gotowe rozwiązania, stawiałam pytania, które pomagały mi lepiej ją rozumieć. To podejście sprawiało, że moja mentee czuła się wartościowa i rozumiana, co z kolei prowadziło do lepszej współpracy i efektywniejszego procesu nauki. Empatia w mentoringu to nie tylko rozumienie perspektywy drugiej osoby. To także dostosowywanie własnego podejścia w zależności od potrzeb podopiecznej. Na przykład, jeśli moja mentee czuła się niepewna w danym temacie, skupiałam się na budowaniu jej pewności siebie przez podkreślanie jej mocnych stron i sukcesów. Empatia w mentoringu jest nie tylko kluczem do sukcesu osoby uczącej się, ale także cennym instrumentem w rozwoju zawodowym mentorki. Dla projektanta UI/UX umiejętność wykazywania empatii odgrywa szczególnie ważną rolę.

Dzięki roli mentorki doskonaliłam swoje zdolności komunikacyjne. Nauczyłam się aktywnego słuchania i przedstawiania skomplikowanych koncepcji w zrozumiały sposób. Podczas jednego z spotkań moja mentee borykała się z problemem zrozumienia struktury komponentów. Zamiast korzystać z zawiłego języka, który mógłby pogłębić jej niezrozumienie, zdecydowałam się na proste analogie i przykłady, co ułatwiło jej zrozumienie tematu. To doświadczenie ukazało mi wagę klarownego przedstawiania trudnych zagadnień. Dodatkowo, stawiałam na jasność podczas przekazywania konstruktywnej opinii i zachęcałam moją mentee do dzielenia się ze mną swoim feedbackiem.

Podczas programu mentoringowego doskonaliłam zdolności przywódcze, co bezpośrednio wpłynęło na wsparcie mojej mentee. Gdy napotykała problemy z zarządzaniem czasem, aktywnie wspierałam ją w priorytetyzowaniu zadań, organizując wspólne sesje planowania i wyznaczania celów. Dzięki temu udało jej się lepiej kontrolować obowiązki i proces projektowy.

Dodatkowo, rola mentorki znacząco wpłynęła na wzmocnienie mojej pewności siebie. Wspierając moją mentee w pokonywaniu wyzwań i osiąganiu sukcesów, zyskiwałam większą pewność siebie w obliczu własnych zawodowych wyzwań. Przekonanie, że moje doświadczenie i wiedza mogą rzeczywiście pomóc innej osobie, stanowiło dla mnie źródło inspiracji i motywacji.

Mentorowanie dało mi unikalną perspektywę na moje własne praktyki projektowe, wskazując obszary, w których mogę się jeszcze rozwijać i podnosząc moją pewność siebie w tych, w których już osiągnęłam mistrzostwo. Ta wymiana wiedzy i doświadczeń z mentee wpłynęła na moje podejście do projektowania, ucząc mnie cierpliwości i nowych umiejętności. Z radością zachęcam inne doświadczone projektantki, by zastanowiły się nad możliwościami, jakie niesie za sobą udział w programie mentoringowym. To inwestycja nie tylko w przyszłość innych, ale również w własny rozwój i dalszą karierę.

Gabriela Staszak to projektantka produktów pochodząca z Warszawy. Ukończyła studia magisterskie na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, zdobywając dyplom w pracowni książki i publikacji cyfrowych oraz w pracowni malarstwa. Ponadto, ukończyła studia podyplomowe na SWPS w obszarze Projektowania Doświadczeń Użytkownika. Przez ostatnie półtora roku pracowała jako projektantka produktu w firmie Ingenious.build, gdzie zdobyła cenne doświadczenie w projektowaniu interfejsów użytkownika dla aplikacji mobilnych oraz w tworzeniu spójnych design systemów. Wcześniej przez wiele lat współpracowała zarówno ze startupami, jak i większymi firmami. Jej pasją jest tworzenie intuicyjnych i atrakcyjnych doświadczeń użytkownika. W wolnym czasie Gabriela rozwija swoje umiejętności programistyczne - obecnie uczy się Reacta.